رله کنترل بار، کنترل آمپر

مقدمه

امروزه رله ها کاربرد فراوانی در صنعت دارند. رله کنترل بار نیز یکی از پرکاربرد ترین دستگاه ها در صنعت برق است که وظیفه حفاظت از تجهیزاتی مانند موتورهای الکتریکی در برابر جریان اضافه بار را برعهده دارد. در این مقاله قصد داریم تا به توضیح هرچه بیشتر رله کنترل بار بپردازیم.

رله کنترل بار چیست؟

رله‌های کنترل بار یا کنترل آمپر، بخش الکتریکی بسیار مهمی هستند و نقشی حیاتی در دستگاه‌های الکترونیکی امروزی را دارند. رله کنترل در اصل تجهیزات داخل تابلو برق را در برابر جریان اضافه ایجاد شده محافظت میکند. یعنی در صورت ایجاد اضافه‌بار، جریان مدار را قطع می‌کند. داخل تابلو برق، برای جلوگیری از عبور جریان اضافی،‌ از کنترل بار استفاده می‌شود. در صورت ایجاد اضافه بار، جریان را در مدار قطع می‌کند. قطع و وصل بودن رله کنترل بار، نشانگر وضعیت برق در شبکه است.

رله‌های کنترل بار دستگاه‌های الکترومغناطیسی هستند که معمولاً جریان برق را در مدارها کنترل می‌کنند. رله‌ های کنترل بار بیش از یک قرن پیش اختراع شدند و دنیای الکترونیک امروزی به رله‌ های کنترل برای کنترل جریان‌هایی که بسیاری از ابزارهای الکتریکی و الکترونیکی جامعه مدرن را تغذیه می‌کنند، وابسته است. رله‌ های کنترل بار قطعات الکترونیکی هستند که در موتورها، نیروگاه‌ها، سیستم‌های منبع تغذیه، ترانزیستورها و غیره استفاده می‌شوند. رله های کنترل به یک مدار جریان کم اجازه می دهند تا مدار جریان بالا را کنترل کند. این دستگاه را می‌توان جایگزین مناسبی برای بی‌ متال در کنترل جریان موتوری معرفی کرد. رله کنترل بار، به جریان الکتریکی اجازه می دهد تا از طریق یک سیم پیچ رسانا عبور کند که یک کلید را باز یا بسته می کند. همچنین از جریان مدار نیز محافظت می کند. با استفاده از رله کنترل، نیازی به چرخاندن دستی سوئیچ برای جداسازی یا تغییر وضعیت مدار الکتریکی وجود ندارد. در حال حاضر، رله های کنترل بار نقش مهمی در دستگاه های الکترونیکی امروزی ایفا می کنند. آنها قطعات الکترونیکی هستند که قطعات الکترونیکی مانند موتور، نیروگاه ها، سیستم منبع تغذیه، ترانزیستور و بسیاری دیگر را تامین می کنند.

ویژگی های رله کنترل بار

- رله ‌های کنترل بار تحت تأثیر دما قرار نمی‌گیرند و بالا بودن دما، بر چرخه عمر آنها تأثیر منفی نمی‌گذارد.

در دنیای الکترونیک امروزی انواع مختلفی از رله های کنترل وجود دارد و دسته بندی اغلب به اندازه و مشخصات آنها بستگی دارد.

کنترل بار ها عمر مفید بالایی دارند و می‌توانند برای مدت طولانی، به خوبی کار کنند.

نحوه کار رله کنترل بار

انواع مختلفی از رله ها در کاربردهای الکتریکی امروزی مانند رله های قفل شونده و اتوماتیک استفاده می شود. همانطور که جریان الکتریکی از طریق یک سیم پیچ جریان می یابد، این رفتار قطب های مغناطیسی ایجاد می کند که به عنوان قطب شمال و قطب جنوب شناخته می شوند. یک آرمیچر به یک فنر در داخل جفت می شود که قطب ها به آن جذب می شوند. هنگامی که جریان در سیم پیچ در سطح رضایت بخشی است، آرمیچر به سمت سیم پیچ جذب می شود. در این شرایط کلید روشن می ماند و با کاهش جریان الکتریکی، جاذبه باعث می شود که فنر آرمیچر را به عقب بکشد و کلید را به حالت خاموش برساند.

هنگامی که جریان از طریق سیم پیچ عبور نمی کند، سوئیچ باز می شود. فنر به این کار سوئیچ ها کمک می کند و مدارهای الکترونیکی به رله های کنترل کوپل می شوند تا دستگاه ها به طور خودکار کار کنند و سوئیچ در صورت نیاز از قبل برنامه ریزی می شود. رله کنترل آمپر، علاوه بر نمایش جریان، از موتورهای سه فاز در برابر جریان بیش از حد، جریان زیرین و عدم تقارن جریان محافظت می کند.

رله کنترل بار به یک مدار جریان کم اجازه می دهد تا مدار جریان بالا را کنترل کند. هنگامی که جریان الکتریکی از سیم پیچ عبور می کند، یک میدان الکترومغناطیسی ایجاد می کند که سوئیچ را به سمت پایین جذب می کند. بدین ترتیب کلید بسته می شود که همین منجر میشود تا مدار را بندد و جریان الکتریکی را به جریان بیاندازد. هنگامی که جریانی عبور نمی کند، کلید به موقعیت اولیه خود باز می گردد که منجر به یک مدار باز می شود. قطب ها تعداد مدارهای کنترل شده توسط یک کلید را نشان می دهند. پرتاب ها نشان دهنده تعداد موقعیت هایی است که سوئیچ می تواند اتخاذ کند. عملکرد رله کنترل بار تقریبا مشابه رله بی متال است و می توان گفت این دو هر کدام دارای وظیفه یکسانی می باشند.

کاربرد رله کنترل بار

از کاربردهای مهم رله کنترل بار می توان به موارد زیر اشاره کرد:

از سوختن موتورهای سه فاز در اثر افزایش جریان و افزایش بار، جلوگیری میکند.

از سوختن موتور های سه فاز بر اثر اتصال کوتاه بار  جلوگیری میکند.

از آسیب رسیدن به  ترانس در اثر اضافه بار جلوگیری میکند.

مانع از آسیب دیدن ژنراتورها در اثر اتصال کوتاه و اضافه بار میشود.

نتیجه گیری

امروزه موتورهای الکتریکی کاربرد فراوانی در صنعت برق دارند. این موتور ها به جریان برقی که از آن‌ها عبور میکند، بسیار حساس هستند و در صورتی که جریان عبور شونده از آن‌ ها بالا باشد، عملکرد آنها با اختلال مواجه میشود. برای جلوگیری از این موضوع از دستگاه هایی مانند رله کنترل بار، استفاده میشود. ما در این مقاله سعی کردیم تا هر آنچه که نیاز است راجع به رله کنترل بار و عملکرد آن بدانید را جمع آوری کرده و شرح دهیم.