آمونیاک

آمونیاک (Ammonia) یک ترکیب شیمیایی پرکاربرد در صنایع مختلف است که در ساخت مواد شوینده، کودهای شیمیایی، سردسازی صنعتی و فرآیندهای پالایشی کاربرد گسترده ای دارد. وجود نیتروژن زیاد در این ترکیب باعث شده که نقش مهمی در صنایع پتروشیمی و کشاورزی داشته باشد.
انواع مهم این محصول، آمونیاک مایع (Liquid Ammonia) جهت سیستم های سردسازی و صنعتی، آمونیاک گازی (Gaseous Ammonia) جهت کارهای فرآیندی و آزمایشگاهی و آمونیاک صنعتی (Industrial Ammonia) جهت تولید کود، پلاستیک و رنگ می باشند.
اصلی ترین پارامترهای فنی این محصول، حالت فیزیکی (مایع یا گاز)، درصد خلوص، فشار بخار و نقطه جوش می باشند که انتخاب نوع مناسب آن را آسان تر می کنند. 

فروشگاه نیدصنعت مرجع تخصصی استعلام قیمت آمونیاک صنعتی در ایران است که امکان ارسال سریع و مطمئن به سراسر کشور را دارد.

خرید آمونیاک (هیدروژن نیترید)

آمونیاک که با نام‌ های Ammonia و هیدروژن نیترید نیز شناخته می‌ شود، در انواع مختلف مانند آمونیاک مایع، صنعتی، آزمایشگاهی، گازی و کشاورزی به طور گسترده در صنعت و تجارت مورد استفاده قرار می‌ گیرد. هنگام خرید آمونیاک توجه به درصد خلوص، گرید و نوع بسته بندی (شامل بشکه، تانکر و گالن) بسیار مهم است.

جهت خرید محلول آمونیاک می توانید به فروشگاه نید صنعت یک فروشنده معتبر مراجعه کنید.

آمونیاک چیست؟

آمونیاک یک ترکیب شیمیایی معدنی متشکل از نیتروژن و هیدروژن با فرمول شیمیایی NH3 است که به شکل گاز بی رنگ یا مایع وجود دارد. آمونیاک به طور طبیعی وجود دارد و توسط فعالیت‌ های انسانی تولید می‌ شود. آمونیاک مایع و گاز آمونیاک در تولید کودهای شیمیایی، آمونیوم نیترات، شوینده ها و پاک کننده ها کاربرد دارد که به عنوان یک منبع مهم نیتروژن است که برای گیاهان و حیوانات ضروری است. باکتری‌ های موجود در روده‌ ها می‌ توانند آمونیاک تولید کنند. 

آمونیاک، به طور مستقیم یا غیر مستقیم، یک سازه بنیادی برای سنتز بسیاری از مواد شیمیایی نیز هست. آمونیاک در طبیعت وجود دارد و در محیط میان ستاره ای شناسایی شده است. در بسیاری از کشورها، به عنوان یک ماده بسیار خطرناک طبقه‌ بندی می‌ شود.

خواص فیزیکی و شیمیایی آمونیاک

آمونیاک در دمای 33.34- درجه سانتی‌گراد در فشار یک اتمسفر به جوش می‌آید، اما مایع آن اغلب می‌تواند در آزمایشگاه بدون خنک‌سازی خارجی مدیریت شود. آمونیاک خانگی یا هیدروکسید آمونیوم یک آمونیاک محلول در آب است.
آمونیاک گازی بی رنگ با بوی تند است. از هوا سبک تر است و چگالی آن 0.589 برابر هوا است. به دلیل ساختار هرم مثلثی و پیوند قوی هیدروژنی بین مولکول ها به راحتی مایع می شود. 

آمونیاک مایع دارای قدرت یونیزاسیون قوی است، آمونیاک مایع دارای آنتالپی استاندارد بسیار بالایی در تبخیر است (23.5 کیلوژول در مول؛ برای مقایسه، آب 40.65 کیلوژول بر مول، متان 8.19 کیلوژول بر مول و فسفین 14.6 کیلوژول بر مول است) و می‌تواند در ظروف تحت فشار یا دوباره در یخچال حمل شود. با این حال، در دما و فشار استاندارد، آمونیاک بدون آب مایع تبخیر می‌شود. 

آمونیاک خاصیت حلالیت در آب حل دارد. محلول آبی آمونیاک بازی است (pH بالای 7) و ممکن است به عنوان آمونیاک آبی یا هیدروکسید آمونیوم توصیف شود. حداکثر غلظت آمونیاک در آب (محلول اشباع شده) دارای وزن مخصوص 0.880 است و اغلب به عنوان آمونیاک 0.880 شناخته می شود. 

بارزترین ویژگی آمونیاک توانایی آن در حل کردن فلزات قلیایی برای تشکیل محلول های بسیار رنگی و رسانای الکتریکی حاوی الکترون های حل شده است.
مقایسه خواص فیزیکی NH3 با خواص آب نشان می دهد که NH3 دارای نقطه ذوب، نقطه جوش، چگالی، ویسکوزیته، ثابت دی الکتریک و هدایت الکتریکی کمتری است.
این تفاوت ها حداقل تا حدی به پیوند هیدروژنی ضعیف تر در NH3 نسبت داده می شود. ثابت خود تفکیک یونی NH3 مایع در 50- درجه سانتیگراد حدود 10-33 است.

خواص فیزیکی و شیمیایی آمونیاک

NH3	فرمول شیمیایی
بی رنگ	رنگ
باز	خواص اسیدی یا بازی
معدنی	نوع ترکیب ماده
17.031 g·mol−1	جرم مولی
0.73 kg/m3 (at 15 °C)	چگالی
−77.73 °C (−107.91 °F; 195.42 K)	نقطه ذوب
−33.34 °C (−28.01 °F; 239.81 K)	نقطه جوش
محلول در کلروفرم، اتر، اتانول، متانول، آب	انحال پذیری
132.4 °C (405.5 K)	نقطه ی بحرانی
	هشدار دهنده ها
دارد	اشتعال پذیری
گاز، مایع، جامد	شکل ظاهری
صنعتی، آزمایشگاهی	گرید

تاریخچه و روش های تولید آمونیاک

تولید آمونیاک در گذشته به صورت آزمایشگاهی و تاریخی بوده است اما با پیشرفت علم روش های صنعتی روی کار آمدند. در روش آزمایشگاهی از مواد نیتروژن دار از جمله سیانامید کلسیم، نیترید منیزیم و همچنین الکترولیز آب استفاده می شود. آمونیاک به طور بیولوژیکی در یک فرآیند به نام تثبیت نیتروژن تولید می شود، اما به صورت صنعتی از طریق فرآیند هابر تولید می شود. فرآیند هابر، که به عنوان فرآیند هابر-بوش نیز شناخته می‌ شود، روش اصلی صنعتی برای تولید آمونیاک است.
این فرآیند نیتروژن جوی (N2) را به آمونیاک (NH3) با واکنش با هیدروژن (H2) و با استفاده از آهن فلزی ریز تقسیم شده به عنوان کاتالیزور تبدیل می‌ کند:

N₂ + 3H₂ ⇌ 2NH₃ ΔH298∘K= −92.28 kJ/mol

این واکنش از نظر ترمودینامیکی در دمای اتاق مطلوب است، اما سینتیک آن به طور غیرقابل تحملی کند است. شیمیدان های آلمانی فریتز هابر و کارل بوش این فرآیند را در دهه اول قرن بیستم توسعه دادند.
فرآیند هابر می‌ تواند با تجزیه بخار ترکیب شود تا آمونیاک را فقط با سه ورودی شیمیایی تولید کند: آب، گاز طبیعی و نیتروژن جوی. هابر و بوش هر دو در نهایت جایزه نوبل شیمی را دریافت کردند: هابر در 1918 برای سنتز آمونیاک به طور خاص، و بوش در 1931 برای کمک های مرتبط به شیمی تحت فشار بالا.

مراحل Stream Reforming و Fractional Distillation نیز در تولید آمونیاک جهت تضمین کیفیت وخلوص NH3 استفاده می شوند.

انواع بسته بندی هنگام خرید آمونیاک

• گالن 1 لیتری
• گالن 2.5 لیتری شیشه ای
• گالن 2.5 لیتری پلاستیکی
• گالن 5 لیتری
• کالن 20 لیتری
• سیلندر 40 لیتری
• سیلندر 50 لیتری
• بشکه 220 لیتری

قیمت آمونیاک

امروزه بازار جهانی محصولات شیمیایی با نوسانات قیمتی زیادی روبه‌ رو است و بازار داخلی نیز از این تغییرات مستثنی نیست. قیمت آمونیاک، مانند سایر محصولات شیمیایی، دچار تغییرات متعددی می‌ شود.
علاوه بر این، وجود برندها و انواع مختلف آمونیاک، تنوع قیمتی زیادی را به همراه داشته است. در ادامه، تمامی عوامل تأثیرگذار بر قیمت و انواع آمونیاک مناسب برای کاربردهای گوناگون به‌طور کامل بررسی شده‌ اند.

انواع آمونیاک با توجه به کاربرد

آمونیاک با توجه به نوع کاربرد به موارد مختلفی تقسیم می شود که هر کدام ویژگی و مشخصات خاص خود را دارند در ادامه به انواع و بررسی هر کدام می پردازیم.

آمونیاک خانگی (پاک کننده)

• غلظت آمونیاک خانگی از نظر وزنی بین 5 تا 10 درصد آمونیاک است. از آنجایی که آمونیاک آبی یک گاز محلول در آب است، با تبخیر آب از سطح، گاز نیز تبخیر می شود و سطح را بدون رگه می گذارد. 
• رایج ترین کاربرد آن برای تمیز کردن شیشه ، چینی و فولاد ضد زنگ است. در از بین بردن چربی ها خوب است و در محصولاتی برای تمیز کردن اجاق ها و برای خیساندن اقلام برای از بین بردن لکه های پخته شده یافت می شود.
• کارشناسان همچنین هشدار می‌ دهند که از پاک کننده‌ های مبتنی بر آمونیاک روی صفحه‌ های لمسی خودرو استفاده نکنید، زیرا خطر آسیب به پوشش های ضد تابش و اثر انگشت صفحه نمایش وجود دارد. 
• آمونیاک گازی بی رنگ با بویی بسیار خاص است. این بو برای بسیاری از مردم آشناست زیرا آمونیاک در نمک‌ های شستشو، بسیاری از پاک کننده‌ های خانگی و صنعتی و محصولات پاک‌ کننده پنجره‌ ها استفاده می‌ شود. 

آمونیاک مایع یا آزمایشگاهی (محلول آمونیاک)

• محلول آمونیاک می تواند بقایای اکسید نقره را حل کند. اغلب در محلول هایی که برای تمیز کردن جواهرات طلا، نقره و پلاتین استفاده می شود یافت می شود، اما ممکن است اثرات نامطلوبی بر سنگ های قیمتی متخلخل مانند اوپال و مروارید داشته باشد.
• محلول آمونیاک که با نام‌ های آب آمونیاک، هیدروکسید آمونیاک نیز شناخته می‌ شود، محلولی از آمونیاک در آب است. غلظت این محلول‌ ها بر حسب واحدهای مقیاس Baumé (دانسیته)، با 26 درجه Baumé (حدود 30٪ آمونیاک وزنی در 15.5 درجه سانتی‌ گراد یا 59.9 درجه فارنهایت غلظت معمولی محصول تجاری بالا) اندازه گیری می‌ شود.
• محلول های آمونیاک می تواند خطرناک باشد. این محلول ها برای چشم ها و غشاهای مخاطی (دستگاه تنفسی و گوارشی) و به میزان کمتری پوست را تحریک می کنند.
• کارشناسان توصیه می کنند که به دلیل خطر تشکیل گاز سمی کلرامین، برای اطمینان از مخلوط نشدن این ماده شیمیایی با مایعات حاوی سفید کننده احتیاط کنید.
• مخلوط کردن با محصولات حاوی کلر یا اکسیدان های قوی، مانند سفید کننده خانگی، می تواند بخارهای سمی کلرامین تولید کند.
• آمونیاک برای تولید کلرامین استفاده می شود که ممکن است به عنوان یک مواد ضدعفونی کننده استفاده شود. در آب آشامیدنی، کلرامین به دلیل توانایی آن برای فعال ماندن طولانی‌ تر در لوله‌ های آب راکد، بر کلرزنی مستقیم ترجیح داده می شود و در نتیجه خطر عفونت های ناشی از آب را کاهش می دهد.
• آمونیاک توسط آکواریوم ها به منظور راه اندازی یک مخزن ماهی جدید با استفاده از فرآیند آمونیاک به نام دوچرخه سواری بدون ماهی استفاده می شود. این برنامه مستلزم آن است که آمونیاک فاقد مواد افزودنی باشد.
• آمونیاک آبی به عنوان یک تنظیم کننده اسیدیته برای کاهش سطح اسید در غذا استفاده می شود. در ایالات متحده توسط مواد غذایی و طبقه بندی شده است.

آمونیاک صنعتی

• آمونیاک به طور گسترده در چندین صنعت استفاده می شود. از آن به عنوان تثبیت کننده، خنثی کننده یا به عنوان منبع نیتروژن برای انجام چندین عملکرد استفاده می شود. آمونیاک در تصفیه آب و فاضلاب، صنایع چرم، صنایع نساجی (رنگرزی و تولید الیاف مصنوعی)، لاستیک، کاغذ، مواد غذایی و نوشیدنی استفاده می شود.
• از آمونیاک در ساخت تعدادی از ترکیبات مانند اسید نیتریک، هیدروژن سیانید، کربنات آمونیوم، فنل، اوره، اسیدهای آمینه و بسیاری موارد دیگر استفاده می شود.
• آمونیاک تفکیک شده در عملیاتی مانند کربنیته کردن، نیترید کردن، لحیم کاری کوره، بازپخت روشن، تف جوشی، جوشکاری هیدروژن اتمی و سایر عملیات استفاده می شود.
• در صنعت نفت از آمونیاک برای متعادل کردن ترکیبات اسیدی نفت که به صورت خام است استفاده می‌ شود. همچنین به جلوگیری از خوردگی تجهیزات کمک می کند.
• علاوه بر این، آمونیاک در صنعت معدن برای استخراج چندین فلز استفاده می شود.
• آمونیاک در سیستم های ذخیره سازی سرد یا تبرید و در داروسازی و پزشکی کاربرد دارد.
• آمونیاک کاربرد ورزشی دارد برای مثال می تواند باعث بالارفتن سطح هوشیاری و باز کردن مجاری تنفسی شود.
• آمونیاک در صنعت چاپ و همچنین در صنایع آرایشی و بهداشتی استفاده می شود.
• همچنین آمونیاک در تخمیر نیز استفاده می شود.

آمونیاک Extra Pure و Supra Pure جهت کاربرد در صنعت و آزمایشگاه ها طراحی شده اند که دارای خلوص بالایی هستند و می توانند ترکیبات جانبی را به حداقل برسانند. امونیاک در بدن انسان نیز به طور طبیعی تولید می شود.

آمونیاک در کشاورزی

• آمونیاک نیتروژن موجود در هوا را به هم متصل می کند و مهم ترین ماده مغذی رشد گیاهان یعنی نیتروژن را برای تولید کود نیتروژنی از جمله اوره، نیترات آمونیوم، مواد منفجره (TNT)، فسفات آمونیوم و سولفات آمونیاک در دسترس قرار می دهد حدود 1.8٪ از تولید انرژی جهانی هر ساله در فرآیند بسیار پرانرژی تولید آمونیاک مصرف می‌شود، که بیش از 80٪ از انرژی مورد نیاز آن مربوط به فرآیند تصفیه ی متان بخار است.
• به تبع، تقریباً 500 میلیون تن دی‌ اکسید کربن تولید می‌ شود که حدود 1.8٪ از انتشار جهانی دی‌ اکسید کربن را نمایان می‌ سازد. انتشار کربن ناشی از کود می‌تواند در صورت استفاده از آمونیاک سبز به عنوان ماده پایه حین تولید کود کاهش یابد.
• اگر دی‌ اکسید کربنی که در طول فرآیند تولید آمونیاک تولید می‌ شود، کاهش یابد، واحدهای تولیدی می‌ توانند تا سال 2050 به اهداف خالص صفر برسند. انتشار کربن در حین تولید آمونیاک می‌ تواند در صورت استفاده از هیدروژن کم کربن در فرآیند تولید آمونیاک کاهش یابد.
• آمونیاک می تواند با حذف اکسیدهای نیتروژن آلودگی هوا و اثرات زیست محیطی را کاهش دهد.

عوامل موثر بر قیمت آمونیاک

قیمت آمونیاک با توجه به نوع بسته بندی

آمونیاک در بسته بندی های مختلف شیشه ای و پلاستیکی و... تولید می شود و با توجه به نوع بسته بندی قیمت تغییر می کند و معمولا بسته بندی شیشه ای بالاترین قیمت را دارد.

قیمت آمونیاک با توجه به برند تولید کننده

شرکت های مختلفی آمونیاک تولید میکنند که با توجه به اعتبار آنها قیمت های مختلفی در بازار دارند. از مهم ترین برندهای تولید کننده آمونیاک داخلی می توان به دکتر مجللی، قطران شیمی، امرتات شیمی اشاره نمود.
از برندهای تولید کننده ی آمونیاک خارجی مرک، سیگما، نوترون اشاره کرد که برای مصارف کشاورزی و صنعتی توصیه می شود از برند مرک، سیگما و جهت استفاده در زمینه ی آزمایشگاهی برند دکتر مجللی توصیه می شود.

قیمت آمونیاک با توجه به حالت فیزیکی

• قیمت آمونیاک گازی: گاز آمونیاک دارای قیمت 260 دلار به ازای هر سیلندر 50 لیتری می باشد.
• قیمت آمونیاک مایع: آمونیاک مایع یا محلول دارای قیمت 10 دلار به ازای هر لیتر می باشد. این قیمت بر حسب برند، حجم عرضه شده و درصد خلوص و نوع گرید صنعتی و آزمایشگاهی آن تغییر می کند.
• قیمت آمونیاک پودری: آمونیاک جامد به صورت پودر عرضه می شود و دارای قیمت 2 دلار به ازای هر 50 گرم می باشد.

برای کاربردهای شیمیایی، آزمایشگاهی، کشاورزی و صنعتی توجه به گرید Extra Pure و Supra Pure مهم است.

نکات ایمنی استفاده از آمونیاک

هنگام استفاده از آمونیاک در صنایع گوناگون لازم است که نکاتی را رعایت کنید. این موارد عبارتند از:

• استفاده از تجهیزات ایمنی مانند هود، ماسک، دستکش و عینک محافظ
• پرهیز از تماس پوستی، چشمی و سیستم تنفسی
• نگهداری دور از تابش مستقیم خورشید، دور از شعله و نگهداری در ظروف تحت فشار استاندارد
• پیشگیری از تجمع گازهای آمونیاک و انفجار و آسیب تنفسی
• نگهداری در محیط دارای تهویه مناسب و دور از فلزات حساس یا اکسیدکننده

سوالات متداول هنگام خرید آمونیاک

1. مهم ترین پارامتر موثر بر قیمت آمونیاک چیست؟
   نوسانات در تقاضا برای آمونیاک، به ویژه در صنایع کشاورزی (به عنوان کود) و صنایع شیمیایی، می‌تواند بر قیمت آن تأثیر بگذارد. همچنین انواع آمونیاک بر حسب درجه ی خلوص، نوع گرید آمونیاک (صنعتی ، آزمایشگاهی و...)، ماهیت آمونیاک (جامد، مایع، گاز) و شرکت تولید کننده دارای قیمت های متفاوتی است.
2. نام های دیگر آمونیاک چیست؟
   نام لاتین آن آمونیا (Ammonia) می باشد. همچنین نام های IUPAC آن آمونیاک، تری هیدریدونیتروژن، نیتروژن تری هیدرید و نام دیگر نیترید هیدروژن است. 
3. عوارض استفاده از آمونیاک چیست؟
   محلول‌های آمونیاک (که حاوی بیش از 35% و کمتر از 50% آمونیاک است) به صورت یک مایع شفاف و بی‌ رنگ ظاهر می‌شود که از آمونیاک حل شده در آب تشکیل شده است. این ماده برای بافت و فلزات خورنده است. 
   اگرچه آمونیاک از هوا سبک‌ تر است، اما بخارات ناشی از نشتی در ابتدا به زمین می‌ چسبند. قرار گرفتن طولانی‌ مدت در معرض غلظت‌های کم یا قرار گرفتن کوتاه‌ مدت در معرض غلظت‌ های بالا ممکن است منجر به عوارض سلامتی ناشی از استنشاق آمونیاک شود. 
   قرار گرفتن طولانی‌ مدت ظروف حاوی آمونیاک در معرض آتش یا گرما ممکن است منجر به ترکیدگی و پرتاب شدید آن‌ ها شود.
4. شرایط نگهداری آمونیاک چگونه است؟
   آمونیاک باید در یک مکان خنک، خشک و دارای تهویه هوا، دور از تابش مستقیم خورشید، دور از منابع گرما و اشتعال، دور از مواد قابل اشتعال و مناطق نگهداری فرآیند نگهداری شود.
   مخازن نگهداری آمونیاک از فولاد ضدزنگ یا سامیوم ساخته شوند که با آمونیاک سازگاری نداشته باشند. 
   از آنجایی که آمونیاک ماده ای بسیار خورنده است باید دور از دسترس اکسنده ها نگهداری شود.
5. آمونیاک با آمونیوم چه تفاوتی دارند؟
   آمونیاک حاوی یک نیتروژن و سه هیدروژن است، در حالی که آمونیوم حاوی یک نیتروژن و چهار هیدروژن است. آمونیاک یک پایه ضعیف است و یونیزه نمی شود. از طرف دیگر، آمونیوم یونیزه می شود.
   یکی از تفاوت های قابل توجه بین این دو این است که آمونیاک بوی قوی می دهد، در حالی که آمونیوم اصلاً بویی ندارد .
6. آمونیاک با کیفیت را از کجا بخریم؟
   برای خرید آمونیاک می‌ توان هم به صورت حضوری و هم اینترنتی، این محصول را از نیدصنعت خریداری کرد. این محصول به دو صورت عمده و جزئی عرضه می‌ شود. قیمت آمونیاک عمدتاً به برند، درصد خلوص و ماهیت آن وابسته است، اما به طور کلی هزینه هر لیتر آن بین 10 تا 260 دلار متغیر است.
7. تفاوت آمونیاک صنعتی و آزمایشگاهی در چیست؟
   آمونیاک صنعتی برای تولید کود و صنایع شیمیایی با خلوص پایین و حجم بالا استفاده می شود ولی آمونیاک آزمایشگاهی با درصد خلوص بالا جهت تحقیقات دقیق آزمایشگاهی کاربرد دارد.