کابل برق صنعتی چیست؟انواع و کاربرد

معرفی کامل و جامع کابل برق صنعتی

کابل برق صنعتی کابلی است که توانایی عبور برق فشار قوی را دارد، این نوع کابل از دو یا چند رشته سیم تشکیل شده است. جنس هادی آن ها از آلومینیوم یا مس است و از آن در صنعت حمل و نقل، کارگاه های صنعتی، کارخانه های مختلف، نیروگاه ها و...استفاده می شود. این نوع سیم و کابل  ویژگی های منحصر به فردی دارند و به همین دلیل با کابل های دیگر که در منازل مسکونی از انها استفاده می شود  تفاوت دارند.

5 مورد از رایج ترین نوع کابل ها

کابل ان ام(NM Cable)

این کابل پر کاربردترین نوع کابل استفاده شده در منازل است و چند هادی مجزا تولید شده است که تمام این هادی ها در یک غلاف پلاستیکی انعطاف پذیر پیچیده شده است. در کل کابل ان ام برای سیم کشی خشک و خانگی طراحی و استفاده می شود. این کابل در پریز ها، لوازم خانگی و سوئیچ ها کاربرد دارد. کابل های دارد و دارای کد رنگی هستند.
پر کاربرد ترین و پر استفاده  ترین کابل های NM در مطالب زیر شرح داده شده است:
مدار های 6 گیج 55 آمپری روکش مشکی رنگ دارند.
مدار های 8 گیج 40 آمپری نیز روکش مشکی رنگ دارند.
مدار های 10 گیج 30 آمپری دارای روکش نارنجی هستند.
مدار های 12 گیج 20 آمپری با روکش زرد رنگ عرضه می شوند.
مدار های 14 گیج 15 آمپری روکش سفید رنگ دارند.
برای کابل های زیر زمینی (UF) روکشی به رنگ خاکستری در نظر گرفنه شده.

کابل آرمور دار (Armored Cable)

قوانین سخت گیرانه ای در برق کشی و سیم کشی خانه ها وجود دارد. در برخی مکان ها استفاده از کابل  NMغیر مجاز است، به همین دلیل در این مناطق از کابل های آرمور دار یا شیلد دار یا زره دار استفاده می شود، به دلیل این که از هادی بیشتر محافظت شود، روکش این کابل ها از فلز های انعطاف پذیر است. در ساختمان های مسکونی یا تجاری که بیشتر از سه طبقه هستند نمی توان از کابل ارمور دار استفاده کرد.

کابل فیدر زیر زمینی (Underground Feeder Cable): این کابل ها یک نوع کابل NM هستند که برای فضاهای مرطوب و زیر زمینی طراحی شده اند. هنگام به کار بردن سیم ها در زیر زمین و یا در فضاهای باز باید از نوع کابل فیدر زیر زمینی استفاده نمود. یکی دیگر از گزینه هایی که برقکاران دارند این است که از مجرای پی وی سی در زیر زمین و کشیدن سیم ها استفاده کنند. کابل های فیدر زیرزمینی معمولا برای تامین برق وسایل در فضاها و مکان های باز استفاده می شود. این نوع کابل ها برخلاف کابل های NM دور هر سیم یک روکش پلاستیکی دارند و در آخر یک روکش کلی و بیرونی خاکستری رنگ دارند. علاوه بر تمام این ویژگی ها، از این کابل ها می توان در سیم کشی های مدار اصلی نیز استفاده کرد.

کابل آلومینیومی (Aluminum Cable)

کابل های آلومینیومی از هادی آلومینیومی که وظیفه انتقال جریان الکتریسیته دارد تشکیل شده است. از این کابل ها در توزیع برق محلی، خطوط انتقال نیرو، ساختمان سازی و به طور کلی، برای کابل فشار ضعیف استفاده می شود. کابل های آلومینیومی در دو نوع به بازار عرضه می شود: کابل خود نگه دار و کابل زمینی. این کابل به دلیل وزن سبک، قیمت ارزان و مقاومت الکتریکی خوب جایگزین کابل هایی با هادی مس شده است.

کابل افشان (Multi-Conductor Cable)

کابل های افشان به اسم سیم های چند هسته ای نیز شناخته می شوند، یعنی این کابل ها بیش از یک هادی دارند. در این کابل ها از چند هادی با سیم های با کیفیت و مجزا استفاده می شود که تمامی انها با یک غلاف بیرونی محافظت می شوند ولی برای امنیت بیشتر هر یک از هادی ها با یک عایق پوشانده شده است. کابل های افشان بسیار انعطاف پذیر هستند و به این منظور گاهی به آن ها کابل نرم نیز می گویند.
رسانایی که در این نوع کابل ها استفاده می شود باید از جنس اندود و یا مس انیل شده باشد. کاربرد اصلی این کابل ها در ساختمان سازی است.

انواع کابل ها از نظر نوع عایق

عایق یک روکش روی هادی کابل است که از بروز برق به خارج از سیم جلوگیری می کند. عایق دو گروه بزرگ دارد: ترموپلاستیک و ترموست.
عایق ترموپلاستیک: پر کاربرد ترین انواع عایق ترموپلاستیک در ساخت کابل برق عبارتند از:
PE:پلی اتیلن خطی
Z1:پلی الفین ها
PVC:پلی وینیل کلراید
PU:پلی اورتان

عایق ترموست: پر کاربرد ترین انواع عایق ترموست عبارتند از:
XLPE:پلی اتیلن متقاطع
PCP:نئوپرن
SI:سیلیکون
EPR:اتیلن پروپیلن
SBR:لاستیک طبیعی
EVA:اتیل وینیل استات

کابل برق چیست؟

وسیله هایی که برای انتقال انرژی الکتریکی استفاده می شوند را کابل برق می گویند. کابل های برق دو یا چند هادی الکتریکی دارند که با یک روکش عایق به هم متصل هستند.
کابل برق عمدتا از سه بخش اصلی تشکیل شده است: غلاف، دی الکتریک و هادی.
هادی درون کابل مسیر جریان و عبور برق را تهیه می کند
عایق و دی الکتریک در برابر بروز برق و ولتاژ آن مقاومت نشان می دهد.
غلاف نیز اجازه ورود رطوبت نمیدهد و از تمام تاثیرات خارجی همانند اتش سوزی، حمله شیمیایی یا الکترو شیمیایی و... محافظت می کند.

مزایای انواع کابل برق

کابل های خود نگهدار

1. مقرون به صرفه
2. کاهش قطعی برق
3. ظرفیت بالاتر
4. ایمنی بهبود یافته         
5. کاهش اثرات زیست محیطی
6. زیبایی شناسی بهبود یافته

1. رسانایی
2. مقاومت در برابر خوردگی
3. چکش خوردگی
4. مقاومت در برابر حرارت
5. شکل پذیری

1. بسیار قوی
2. انعطاف پذیر
3. تداخل کمتر
4. پهنای باند بیشتر
5. قابل اعتماد     
6. نازک و سبک
7. ظرفیت حمل برتر
8. پوشش مسافت های طولانی تر

انواع کابل برق و کاربرد آن بر اساس ولتاژ

انواع کابل برق بر اساس ولتاژ: کابل های برقی که از نظر ولت در نظر گرفته می شوند در گروه های زیر قرار می گیرند:
کابل های ولتاژ پایین(تا سقف 750 ولت) که کاربرد های مختلفی دارند و پوشش آن از ترموست و ترموپلاستیک است. این کابل ها زیر نظر استانداردهای هماهنگ شده ((Harmonized Standard ساخته می شوند.
کابل های فشار ضعیف (تا سقف 1000 ولت) کابل هایی هستند که برای تاسیسات برق در زمینه های مختلف مانند تاسیسات عمومی، صنایع عمومی، زیر ساخت ها و... استفاده می شوند.
کابل های ولتاز متوسط  که دارای 1 کیلوولت تا 36 کیلوولت هستند. این کابل ها برای انتقال جریان برق از پست های برق به ایستگاه های ترانسفورماتور استفاده می شوند.
کابل های فشار قوی کابل هایی هستند که از 36 کیلو ولت به بالا دارند. این کابل ها برای انتقال برق در نیروگاه های تولید جریان به پست برق استفاده می شوند.

انواع کابل برق و کاربرد آن بر اساس مواد سازنده

کابل ها از اجزای مختلفی ساخته می شوند که هر کدام مواد سازنده خود را دارند. این اجزا شامل رسانا الکتریکی یا هادی، عایق، بعضی از عناصر کمکی که در کابل کار خاص خود را انجام می دهند و در اخر غلاف در کابل وجود دارد.
هادی یا رسانای الکتریکی کار عبور دادن جریان الکتریسیته را انجام می دهد.هادی ها همیشه از دو جنس مس یا آلومینیوم ساخته می شوند، البته آلومینیوم ارزان تر است.
هادی کابل ها از دو شکل تک هسته ای یا چند هسته ای تشکیل می شوند.
امکان این که عایق کابل ها از ترموپلاستیک ساخته شوند وجود دارد.
بهترین و پر استفاده ترین مواد های عایق شامل پلی اتیلن، پلی اورتان و پی وی سی است.
نوع دیگر عایق ها، عایق هایی حرارتی هستند که از پر استفاده ترین آن ها می توان به اتیلن وینیل استات، پلی اتیلن متقاطع، اتیلن پروپیلن، لاستیک طبیعی، نئوپرن و سیلیکون اشاره کرد.
عناصر کمکی کابل می تواند به دو صورت حفاظ سیگنالی و یا به شکل زره مورد استفاده قرار گیرد. کابل هایی که حفاظ سیگنالی دارند از ورود و خروج تداخلات سیگنالی در امان هستند.
نوع دیگر کابل ها از یک پوشش محافظتی مکانیکی برخوردارند که از کابل در برابر ضربات احتمال جلوگیری می کند.
غلاف بیرونی کابل با چشم ما قابل دید است. این قسمت از کابل تمام اجزای کابل را در خود جای می دهد. غلاف بیرونی کابل از مواد هایی مانند پلیمر کلردار، پلی اولفین، پی وی سی و ترموپلاستیک ساخته شده است.

انواع کابل برق بر اساس نوع سیم و تعداد رشته

کابل تک رشته ای: این کابل مانند سیم تک رشنه است اما این کابل در فضاهایی که احتمال خطرات فیزیکی وجود دارد استفاده می شود.
کابل افشان: این کابل از تعدادی سیم تک رشته افشان ساخته شده است و بر خلاف کابل مفتولی از انعطاف پذیری بالایی برخوردار است.
کابل مفتولی: این کابل از نوع کابل برق صنعتی است. این کابل از چند سیم مفتولی تشکیل شده است که انعطاف پذیری کمی دارد اما قدرت انتقال جریان برق آن بسیار قوی است.
کابل زمین: این کابل کابلی است که هم در صنعت و هم در ساختمان کابرد دارد.
کابل شیلد دار: کابل های شیلد دار کابل هایی هستند که یک لایه اضافی جهت محافظت درون خود دارند.
کابل فرمان: این کابل در صنعت استفاده می شود. کابل ابزار دقیق نیز از انواع سیم و کابل صنعتی است که برای اندازه گیری، انتقال داده ها و کنترل در صنعت استفاده می شود.
کابل نیمه افشان: همانطور که از نام این کابل پیداست مابین کابل مفتولی و افشان قرار گرفته است.

انواع کابل برق بر اساس کاربرد

کابل کواکسیال: کاربرد این کابل انتقال سیگنال های الکتریکی است، مثلا اطلاعات تصویری، صوتی یا ویدئویی را انتقال می دهد.
کابل شبکه: کابل شبکه اطلاعات و داده های خاص را از مبدا به مقصد به جای کابل مودم یا اینترنت می فرستد.
کابل تلفن: این کابل ها وظیفه انتقال داده های صوتی را به عهده دارند که به دو نوع زمینی و هوایی تقسیم می شود و هر کدام خاصیت خود را دارند.
کابل خود نگهدار: این کابل ها برای تامین برق در خط های هوایی استفاده می شود.
کابل کامپیوتری داده: این کابل ها در کنار کابل برق به آن کمک می کنند که کار خود را صحیح انجام دهد.

انواع کابل بر اساس حفاظت الکتریکی

1. طبق ولتاژ
2. طبقه بندی بر اساس نوع هادی ها
3. طبقه بندی بر اساس نوع روکش و عایق
4. طبقه بندی طبق نوع حفاظت فیزیکی
5. طبقه بندی طبق نوع حفاظت مکانیکی
6. طبقه بندی بر اساس تعداد رشته سیم ها
7. طبقه بندی طبق نوع کاربرد کابل

انواع کابل بر اساس حفاظت مکانیکی

تعداد رشته کابل ها یکی دیگر از دسته های طبقه بندی کابل ها است که در زیر شرح داده شده:
کابل های فشار ضعیف LV (معمولا 1 تا 5 رشته دارند)
کابل های فشار متوسط MV (1 یا 3 رشته دارند)
کابل های فشار قوی HV (1 یا 3 رشته دارند)
کابل هایی مانند کابل کنترل که بیش از 3 تا 61 رشته سیم داشته باشند، در موارد خاص استفاده می شوند.

برای مطالعه بیشتر در خصوص سیم و کابل به آدرس زیر مراجعه فرمایید:

کابل جرقه زن چیست